Jak lasy wpływają na klimat Europy?

Wiadomym jest, że latem w lesie można skryć się przed upałem, z kolei drzewa zimą dają odrobinę ciepła. Jednak naukowcy odkryli niedawno, że wpływ lasów na klimat Europy jest naprawdę znaczący. Grzeją nas średnio o 2 stopnie zimą i chłodzą o 2 stopnie latem.

Na łamach naukowego czasopisma Global Change Biology, badacze z francuskiego Centre National de la Recherche Scientifique (CNRS) oraz holenderskiego Uniwersytetu Katolickiego w Leuwen podają, że stworzyli mapę temperatury pod koronami lasów na całym kontynencie europejskim. Temperatury wyliczyli dla obszarów o wymiarach kilometr na kilometr, co tym samym daje najdokładniejszą tego typu mapę na świecie. Użyto do tego rozmieszczonych w lasach na całym świecie czujników temperatury, zdjęć satelitarnych oraz specjalnych algorytmów. Wynika z niej, że lasy latem schładzają nasz kontynent średnio o 2,1 stopnia Celsjusza, zimą natomiast ogrzewają go średnio o 2 stopnie.

W jaki sposób lasy regulują temperaturę otoczenia?

Korony drzew obniżają temperaturę lokalnie dając cień. Jednak mogą także wpływać na temperaturę na znacznie większym obszarze poprzez ewapotranspirację, czyli parowanie wody z powierzchni liści. Jedno drzewo daje taki sam efekt, co 2 domowe klimatyzatory – czytamy w czasopiśmie. Zimą z kolei drzewa chronią przed wiatrem i tworzą pewnego rodzaju izolację. Co ciekawe, badacze odkryli niedawno także, że w miejscach, gdzie sadzono drzewa, zwiększyła się średnia roczna ilość chmur niskiego piętra nawet o 15%. Skąd jednak jądra kondensacyjne potrzebne do powstania kropel deszczu? W 2016 roku odkryto, że rolę tę mogą pełnić wytwarzane przez drzewa organiczne związki chemiczne z grupy terpenów. Zauważono także, że wilgoć wytwarzana przez drzewa, tworzy pewnego rodzaju szlaki w atmosferze, którymi wędruje wilgotne, chłodniejsze powietrze.

Zobacz też: Wpływ pogody na jakość powietrza

Stworzona mapa pokazuje jak ważną rolę pełnią lasy w walce ze zmianami klimatu. Ciąg dalszy badań może doprowadzić naukowców do wiedzy, które gatunki drzew najsilniej oddziałują na klimat otoczenia. Pozwoli to wspomóc efekt poprzez sadzenie danych gatunków. Jeśli jednak działalność człowieka związana z wycinką, czy susze będą się nasilać w przyszłości, ta naturalna izolacja zapewniana przez lasy może być zagrożona.

Badanie „ForestTemp – sub-canopy microclimate temperature of European forests” zostało opublikowane w czasopiśmie Global Change Biology (DOI: 10.1111/gcb.15892)

 

Joanna Wnuk