Komentarz synoptyka: 2024-04-23

Ostatni tydzień kwietnia, przynajmniej jego pierwsza połowa jest i będzie anomalnie chłodna; arktyczne powietrze wtargnęło głęboko na południe kontynentu, obejmując swoim zasięgiem zachodnią część kontynentu, Wyspy Brytyjskie i północny Atlantyk, chłód przenoszony w tylnej części górnej zatoki sięga Morza Śródziemnego i krajów Maghrebu. W południkowo rozciągającej się górnej zatoce (poziom 500 hPa) dominują dwa ośrodki niżowe – jeden nad Półwyspem Skandynawskim, drugi nad Morzem Śródziemnym. Generuje to złożony układ cyrkulacyjny, podtrzymujący chłodną aurę w tej części kontynentu.

Jeśli przyjrzeć się konfiguracji pól geopotencjału w środkowej troposferze, możemy dostrzec formowanie i utrzymywanie się charakterystycznego układu w kształcie greckiej litery Ω, z głęboką, wspomnianą już zatoką nad zachodnią Europą i rozwijającym się niżem nad Grenlandią oraz słabym klinem wyżu znad Wysp Azorskich, sięgającym Islandii. Charakterystyczną cechą takich układów, będących istotnym zaburzeniem strefowej cyrkulacji zachodniej jest ich względna stabilność, utrzymywanie się nad danym obszarem przez wiele dni. Napływ chłodnej masy w tylnych peryferiach europejskiej zatoki i ciepła z południa w jej wschodniej części podtrzymuje procesy fronto- i cyklogenetyczne w jej obrębie.

Osobliwością aktualnej i prognozowanej na najbliższe kilkanaście dni jest migracja górnej zatoki nie na wschód w ramach globalnej cyrkulacji okołobiegunowej na naszej półkuli, lecz na zachód. Dziej się to z jednaj strony na skutek dołączenia do zatoki aktywnego niżu znad Grenlandii oraz jej „przepychania” na wschód przez klin wyżowy znad Azji Mniejszej. Dzięki temu, kolejny weekend i pierwszy tydzień maja przyniesie prawdziwie „majówkową” aurę z temperaturą osiągająca 25°C. Podczas gdy my cieszyć się będziemy taką pogodą, północy Półwyspu Iberyjskiego temperatura nie przekroczy 15°. Jak głęboko zaburzona jest cyrkulacja z skali globalnej warto prześledzić okołobiegunowe mapy prognostyczne ECMWF geopotencjału poziomu 500 hPa i temperatury poziomu 850 hPa: charts.ecmwf.int/products/medium-z500-t850?base_time=202404221200&projection=opencharts_north_pole&valid_time=202404222100 .

Tymczasem dzisiaj znajdziemy się w zasięgu tak zwanego siodła barycznego między niżami znad Skandynawii i Sardynii oraz wyżami znad Rosji i Morza Północnego. Przy dużym z lokalnymi rozpogodzeniami zachmurzeniu, opady deszczu ze śniegiem mogą wystąpić na północy kraju. Jutro we wschodniej połowie kraju postępować będą od południa opady deszczu związane z wędrującym na północ niżem z układem frontów, słabych opadów można spodziewać się w całym kraju, we czwartek również przelotne opady, na północy i północnym zachodzie również deszczu ze śniegiem i śniegu. Chłodno – od 5 do 10-12°C odpowiednio na północnym wschodzie i południu kraju.

23 kwietnia – DZIEŃ GEOGRAFA

23 kwietnia każdego roku, obchodzony jest Dzień Geografa. Jest okazją do świętowania i doceniania geografii, nauki, która bada Ziemię, jej powierzchnię, mieszkańców oraz zjawiska naturalne i społeczne. Do zjawisk tych należą również procesy zachodzące w atmosferze i hydrosferze, którymi jako meteorolodzy się zajmujemy. Zdecydowana większość społeczności meteorologicznej to absolwenci geografii, specjalizujący się w meteorologii, klimatologii czy hydrologii. To również ich święto, składamy im serdeczne życzenia, jak również tym, którzy zajmują się innymi dziedzinami geografii.

Ryszard Klejnowski

23 kwietnia, wtorek, 114 dzień 2024 roku; 7:30