Komentarz synoptyka: 2024-04-08

Wczorajszy dzień, podobnie jak dzisiejszy i jutrzejszy zapiszą się w meteorologicznych rocznikach jako rekordowe termicznie; jak wynika z przedstawionych przez IMGW-PIB 30. letnich zestawień temperatury maksymalnej na stacjach w kraju, nigdy w tym okresie nie zanotowano tak wysokich wartości temperatury maksymalnej, zbliżonych do 29°C w Jeleniej Górze, i wyższych od 25°C w wielu innych miejscach na południu: modele.imgw.pl/cmm/?page_id=18414 .

Dzisiejszy komentarz do prognozy numerycznej może więc brzmieć krótko – aura niewiele różnić się będzie od wczorajszej – przybędzie nieco więcej zachmurzenia, głównie przez chmury górnego piętra: Cirrus, Cirrostratus, na północnym zachodzie pojawi się nieco chmur piętra średniego. Zachmurzenie to jednak nie powinno zbytnio osłabiać insolacji, więc możemy spodziewać się, że w południowej i centralnych regionach kraju temperatura osiągnie i przekroczy 25°C, o kilka stopni chłodniej będzie na północy, w Tatrach około 10°C a w Karpaczu około 20°C, tam objawi się zapewne efekt fenowy. Słaby lub umiarkowany wiatr powiej z południa.

Przeglądając prognostyczne mapy temperatury i linii prądu modelu UM zwróćmy uwagę na terminy 21 i 00 UTC. Pojawiają się na nich ciemniejsze „piegi” tam, gdzie położone są największe aglomeracje – Warszawa, Łódź, Poznań, Katowice, Kraków i Wrocław, a także Berlin, Praga czy Budapeszt, zauważyć nawet można nagrzane ciepłe wody Balatonu. Tak uwidaczniają się miejskie wyspy ciepła, powszechna „betonoza” – intensywne nagrzewanie się gęstej tkanki miejskiej w dzień i oddawanie ciepła nocą. Na meteorogramach, wykresach przebiegu temperatury możemy zauważyć pionowe czerwone kreski – oznaczają one do jakiej temperatury może ogrzać się podłoże. Oczywistym jest, że wartość ta zależy od rodzaju podłoża, jego koloru i struktury.

Podobnie jak w poprzednich dniach pogodę nad zachodnią i środkową Europą oraz północnym Atlantykiem kształtuje rozległy, głęboki, powoli wypełniający się niż w rejonie Wysp Owczych, z wtórnym ośrodkiem na zachód od Kanału La Manche. Od Półwyspu Kola, przez Bałtyk, Niemcy, Francję przebiega strefa frontu ciepłego, przez Półwysep Iberyjski frontu chłodnego. Znajdujemy się więc w ciepłym sektorze niżu z napływem ciepłej masy powietrza ze zwrotnikowym rodowodem. Zwijającą się spiralę zachmurzenia „starego” niżu oraz pasma chmurowe frontów i układów wtórnych możemy obserwować na zdjęciach satelitarnych: www.sat24.com/pl-pl/continent/eu/hd a strefy opadów na zobrazowaniach radarowych: www.eumetnet.eu/activities/observations-programme/current-activities/opera-radar-animation/ .

Powolne zmiany zachodzą w środkowej troposferze. Możemy je obserwować na prognostycznych mapach ECMWF poziomu 500 hPa z izotermami poziomu 850 hPa: charts.ecmwf.int/products/medium-z500-t850?base_time=202404071200&projection=opencharts_europe&valid_time=202404080900 . Os górnego klina przesuwa się powoli na wschód, po jego zachodniej krawędzi napływa gorące powietrze z południa. Adwekcja ta potrwa jeszcze jutro, od środy zacznie dominować zachodnia cyrkulacja strefowa, aura powróci do typowo wiosennej, z temperaturą rzędu 12-15°C, przyda się też nieco deszczu.

Miejmy jednak nadzieję, że nie sprawdzą się w tym roku ludowe porzekadła w rodzaju: „Choć już w kwietniu słonko grzeje, nieraz pole śnieg zawieje” lub „Kwiecień plecień, bo przeplata, trochę zimy, trochę lata”.

Ryszard Klejnowski

8 kwietnia, poniedziałek, 99 dzień 2024 roku; 7:15