Numeryczna Prognoza Pogody - komentarz synoptyka

Pogoda w Europie środkowej w znacznej mierze zależy od tego, co dzieje się na Atlantyku, tam kontrastują dwa istotne obszary – ciepłe wody centralnej części oceanu oraz już wychłodzone na skutek nocy polarnej masy powietrza znad Arktyki Kanadyjskiej i wody okolicznych mórz, tworząc „kuchnię pogody”. Trwająca bez ustanku cyrkulacja zachodnia zachowuje się jak powierzchnia rozfalowanego morza, powstają fale z grzbietami i dolinami od Grenlandii po Azory, przemieszczające się zdecydowanie wolniej jak wiejący w nich obszarze wiatr, czasem nawet stabilizują się, a niekiedy dość szybko wędrują na wschód. Na ogół doliny fal sięgające w niższe szerokości, poniżej 45 równoleżnika, mają tendencję do zwalniania, czasem nawet „odcinania się” i tworzenia odrębnych niży w rejonie na zachód od Maroka czy w zachodniej części Morza Śródziemnego.

Obecnie istnieje wydłużona zatoka w polu 500 hPa o osi od Islandii po Maderę (wzdłuż 15 południka), będzie się nieznacznie przemieszczać na wschód, wchodząc swoimi frontami nad zachodnie krańce Europy, natomiast nad centralną częścią kontynentu występuje obszar grzbietu fali górnej, który sięga aż po środkową Skandynawię. W niedługiej perspektywie półtorej doby w dolinie fali pojawi się odcięty niż nad Kadyksem, zaś przez północną Skandynawię przeleci układ niżowy nad Petersburg. Obecny silny wyż nad Rumunią osłabnie, wycofa się nad Morze Czarne i Kaukaz.

Zdjęcia satelitarne obszaru Europy i Atlantyku, w czasie nocy dostępne tylko w formacie IR (promieniowania podczerwonego) dobrze pokazują położenie frontu polarnego biegnącego południkowo od środkowej Skandynawii przez Morze Norweskie, Anglię, Zatokę Biskajską do wybrzeży Portugalii i skręcającego na Maderę. Nad Skandynawią, Bałtykiem i północą kraju szybko przemieszczają się pasma cirrusów lub cienkie ławice chmur średnich, natomiast na południe od kraju, nad Bawarią, Czechami, Dolną Austrią, Węgrami, Siedmiogrodem i Serbię zalega nieruchoma warstwa mgły i chmur Stratus. Na zwykłym zdjęciu satelitarnym w paśmie IR nie jest ona widoczna, ale doskonałe zobrazowania z Czech ujawniają jej położenie portal.chmi.cz/files/portal/docs... w postaci żółto-seledynowych obszarów bez wyraźnego ruchu.

Dzisiaj darowany jesienny dzień, choć po pogodnym poranku na północy, a może i w centrum pojawi się więcej chmur naniesionych z daleka. Po dość chłodnej nocy – w rejonach południowych nad ranem temperatura zdecydowanie poniżej zera, nawet w kotlinach spadła do -7 stopni, nastąpi dość szybki wzrost temperatury, ale nie będzie więcej jak 4-5 stopni. Paradoksalnie cieplejszymi obszarami będzie Pomorze i Wybrzeże, tam więcej zachmurzenia zapobiegnie nocnemu wypromieniowaniu, zaś jeszcze ciepły Bałtyk (około 10 stopni) oddaje ciepło masom powietrza przemieszczającym się nad morzem i wchodzącym nad ląd.

Jutro podobny przebieg warunków pogodowych, także w obszarach z brakiem istotnego zachmurzenia nocne spadki temperatury kilka stopni poniżej zera, na zachodzie możliwe wejście obszaru mgieł znad Niemiec, lokalnie mogą pojawiać się mgły też w obniżeniach terenu w południowej części kraju. Dopiero w piątek liczyć się musimy z przechodzeniem frontu i deszczem.

Maciej Ostrowski, 25 listopada 2020; 08:15